Dagelijkse dingen

-->

Voor ik in Boudanath aankwam dacht ik elke dag een blogje te maken. Vergeet het maar, er is gewoon te weining tijd. Het programma aan de Summer School is behoorlijk intensief en de vrije tijd die overblijft steek ik in het volgen van de Nepal Tibetan Lhamo Asoociation en zo nu en dan een kloosterritueel. Zo'n blogje als dit kost me ook al gauw twee uur: één uur om het te schrijven en één uur om de foto's erbij te zoeken en het geheel op blogspot te krijgen

...mijn Tibetaanse huisbaas Sonam tijdens meditatie...

Maar ik zal jullie een idee geven hoe een gemiddelde weekdag eruit ziet. Meestal sta ik om zes uur op. Ik zou graag wat langer in bed blijven liggen, maar het straatlawaai is vanaf vijf uur al behoorlijk en als ik een beetje pech heb, dan is mijn huisbaas al vanaf die tijd ook al aan het mediteren, wat gepaard gaat met trompetstoten, getrommel, zang en geluid van belletjes.

Tussen 6 en 8 doe ik een uurtje Tibetaans (grammatica of woordjes). Er is ontbijt en ik was me. Dat wassen is middels een zg. "bucket shower". Er is geen warm water. En soms, zoals de afgelopen dagen, is er helemaal geen water. In dit speciale geval schijnt het dat er een paar dode buffels waren gevonden in het water-reservoir voor deze wijk, zodat dat gereinigd moest worden. In zo'n geval kan ik met een kopje drinkwater en een washandje mijn gezicht en oksels bevochtigen. Tandenpoetsen gaat ook nog net. Gelukkig heb ik vrienden in het Shechen Guesthouse en kan ik daar douchen. Daar werkt de douche zonder mankeren en er is zelfs warm water. Pure luxe.

Van 8 tot 9 is er Tibetaanse grammatica.

Van 9:15 tot 10:15 is er "drill". In de drill zit je met vijven of zessen bij een Tibetaanse instructeur, die korte zinnetjes voorzegt, die met de eerder behandelde grammatica te maken hebben. Die zinnetjes moeten de studenten dan herhalen, eerst gezamenlijk, dan individueel. En dan komen er permutaties in de zinnetjes, een werkwoord of zelfstandig naamwoord wordt vervangen door een ander. Je mag geen aantekeningen raadplegen en er mag geen Engels worden gesproken.

Van 10:15 tot 13 is er pauze, waarbij de mogelijkheid bestaat om tussen 12 en 13 te lunchen in het restaurant van de Shedra.

...alle zomerschool studenten op de eerste dag--zoek mij...

Shedra betekent letterlijk "kloosterschool". En dat klopt aardig, want de school is gevestigd in het klooster van Ka-Nying Shedrup Ling Gompa, dat onder leiding staat van de abt Chökyi Nyima Rinpoche. Hier worden praktijken van zowel de Nyingma als de Kagyu scholen van het Tibetaans Boeddhisme beoefend.

De pauze wordt door de meeste studenten gebruikt om te studeren of om dagelijkse dingen te doen zoals inkopen in de supermarkt of je vuile was weg te brengen of op te halen.

In de grammaticaklas volgen we de opzet van het boek "Manual of Standard Tibetan". We zijn nu zes weken in de cursus en inmiddels bij hoofdstuk 15 aangekomen. We krijgen ook gemiddeld twee keer per week een lijst met ca. 30 Tibetaanse woorden, die je—samen met de behandelde grammatica—moet leren voor de quiz. De quiz is een soort schriftelijke overhoring. Er zijn er twaalf in totaal en het resultaat van de quizzes telt voor 25% mee in je eindbeoordeling.

Het kost mij gemiddeld één uur om 5 woordjes te leren. We zijn nu aangeland bij vocabulaire lijst 12 en op het moment vergeet ik bijna evenveel oude woorden als ik nieuwe aanleer. Hoe heet dat ook weer: de wet van de verminderde meeropbrengst?

...mijn drumleraar Tenzin Namgyal Lama...

Tibetaanse woorden worden niet in Westerse letters geschreven, maar in een uniek karakterschrift, dat in de zevende eeuw is ontwikkeld en sindsdien ongewijzigd is gebleven. Er is een transcriptiemethode, de zg. Wylie-transcriptie, die aan elk onderdeel van een Tibetaanse syllabe een Westerse letter toekent. Je zou dit een letterlijke transcriptie kunnen noemen. Maar die letterlijke transcriptie is niet de manier waarop de woorden worden uitgesproken. Om een voorbeeld te geven: het Tibetaanse woord voor gelukkig is in de Wylie transcriptie skyid-po, maar wordt uitgesproken als kipo. Dat valt nog wel mee. maar wat te denken van bsdad, uitgesproken dè, betekenis: blijven.  Ik leer dus per woord vier dingen: het Tibetaanse karakter, de Wylie transcriptie, de fonetische transcriptie, en de engelse vertaling.

Van 13 tot 14 uur is er weer grammaticaklas. Vrijwel elke dag is er huiswerk.

Van 14:15 tot 15:15 is er individuele les door een Tibetaanse taal-partner. Je krijgt een A4'tje met Tibetaanse zinnetjes, die je moet (proberen te) vertalen. Er moet zo min mogelijk Engels worden gesproken. Soms gaat er wat Tibetaanse conversatie vooraf aan het vertaalwerk.

De meeste studenten blijven daarna nog wat hangen in het Shedra restaurant, om wat te studeren of huiswerk te maken, e-mails te bekijken of een brownie met koffie te nemen.

Op maandag, woensdag en vrijdag van 17 tot 18 uur ga ik naar het gebouw van de Nepal Tibetan Lhamo Association, voor les in de drum-patronen van de Tibetaanse Opera.

Tussen 18:30 en 19:15  ga ik vaak naar naar de cham chod in het naburige Nyingma klooster van Lama Wangdu. Chod is een meditatieritueel in het klooster en het is er heerlijk ontspannend, ik neem altijd een lijstje Tibetaanse woordjes mee om te repeteren. Cham is een dansritueel dat op de binnenplaats van het klooster wordt opgevoerd. In principe is het de ene dag chod en de andere dag cham, maar als het regent, en het regent vaak want het is moesson, dan wordt de cham overgeslagen en is het weer gewoon chod in de grote zaal van het klooster.

...met een sigaartje en een pot olijven in de avondschemering...

Tijdens een mooie avondschemering ben ik een paar keer naar het (platte) dak van het appartementencomplex —waar ik woon— gegaan, om naar de zonsondergang te kijken en daarbij een Italiaanse Toscane Antico te roken en olijven te eten. Het ritueel van sigaren roken en olijven eten maakt me buitengewoon gelukkig en voer ik veel te weinig uit. Thuis in Leiden wordt direkt over de sigarengeur gemopperd, zelfs als ik buiten op het balkon rook.

Om 20 uur krijg ik het avondeten van mijn Tibetaanse amala (lett. "moedertje"), waar ik gehuisvest ben. Het wordt hier donker rond 7 uur 's avonds en de winkels gaan om 9 uur 's avonds dicht. Het wordt niet aangeraden om na negenen nog op straat te zijn, vanwege de wilde honden.

Na het avondeten blijf ik dus thuis, lees nog wat, kijk een aflevering van Star Trek Voyager (die ik op een meegebrachte externe harde schijf heb staan) en ga rond tienen slapen.

Maar in het weekend

ga ik los als een tijger

van changkang* naar kroeg.

• changkang is het Tibetaanse woord voor bierhuis.